Erzurum Olur ilçesindeki Ayvalı Barajı Gölü’nün Ormanağzı köyüne yanlışsız olan kısmında su yüzeyinde kümeler halinde hareket eden sazan balıkları görenleri şaşırttı. Ortalarında 10 metre olmak üzere kümeler halinde gölün yüzeyinde duran balıklar yetkilileri harekete geçirdi.

Yaşayan bu hadise üzerine Olur İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, sudan numune alarak incelenmek üzere Erzurum’a gönderdi. Balıkların toplu halde hareket ettiğini gören vatandaşlar birinci sefer bu halde bir görünüm ile karşılaştıklarını söyledi. Ayvalı Baraj Gölü’ndeki su düzeyindeki azalma da gözle görülür hale geldi. Balıkların toplu halde hareket etme manzaralarını kıymetlendiren Atatürk Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Arslan, mevsimsel değişiklerle balıkların suda farklı hareket haline girdiğini söyledi. Topluluk oluşturmanın balıklar açısından toplumsal nedenleri olduğunu belirten Murat Arslan şunları söyledi:

“Balıklar sucul ortamlarda topluluk oluşturabilirler. Topluluk oluşturmanın balıklar açısından toplumsal nedenleri var. Üreme hedefli bir ortaya gelme, en değerlisi beslenme davranışı olarak topluluk oluşturma var. Siz olağan süreç içerisinde bir baraj gölünün kenarına gittiğiniz vakit kitleler halinde topluluk oluşturmuş balıkları muhtemelen göremiyorsunuzdur. Bilhassa yaz ayları içerisinde su katmanlaşması oluşup stabil bir durum oluştuğunda bunu pek göremiyorsunuzdur. Hakeza kışları da bu türlü bir durum göremiyorsunuzdur ki bu periyotta baraj göllerinde bilhassa suyun alt kısımları daha sıcaktır, üst kısımları daha soğuktur. Zira atmosferle direk bağ içerisinde olduğu için hasebiyle orada balıklar daha alt kısımlardadır. Yazın da suyun üst katmanları sıcaklık açısından balıkların hayat sonlarını zorlayacak kadar sıcak olabilir. Daha aşağılarda görünmeleri mümkündür. Bilhassa şu anda sonbaharda suların sabit, stabil durumdan çıktığı bir karışım periyodu tabiri caizse atmosferik hadiselerin çok keskin bir biçimde değiştiği bir devirdeyiz. Bu periyotta sular bir karışım sistemine giriyorlar. Sularda bir karışım oluyor. Yani sular alt üst oluyor diyebiliriz. Bilhassa ırmakların giriş noktalarında bu karışımlar biraz daha fazla olabiliyor. Sonbaharda bilhassa bizim bu bölgemizde gündüz ve gece sıcaklık farkları bariz bir halde oluşuyor. Bu da bilhassa dingin sularda baraj göllerinde, yüzey sularında lokal lokal keskin sıcaklık değişimlerine sebep olabilir. Bu da bilhassa kimi bölgelerde uygun sıcaklık bölgelerde karışımın da tesiriyle varlıklı bir besin zinciri oluşturabilir. Yani oralarda varlıklı bir besin unsur içeriğiyle birlikte fitoplanktonlar ve onlara bağlı olarak zooplankton gelişimini tetikleyebilir. Hasebiyle bildiğimiz üzere balıkların hayatı yem aramakla geçer. Beslenmek için yem peşinde koşmakla geçer. Baktığımız vakit topluluk oluşturan balıkların da büsbütün beslenme davranışı içerisinde olduğunu görüyoruz. Münasebetiyle bu lokal lokal oluşan uygun ortamlarda sıcaklığa ve karışıma dayalı, bu uygun varlıklı besin içeriği olan ortamlarda bu balıkların memnun bir halde beslendiklerini görebiliyoruz.”