LİDER YILMAZ Ankara – Emekli büyükelçiler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Osman Kavala’nın özgür bırakılması konusunda açıklama yapan ABD, Almanya ve Fransa dahil 10 ülkenin büyükelçisi için “istenmeyen adam ilan edilmesi talimatı” vermesini Milliyet’e kıymetlendirdi.

Uluç Özülker (Emekli Büyükelçi): Çok nettir, diplomasi sertleşmek değil, birebir vakitte yumuşak usulde önemli problemlerin üstesinden gelecek tedbirleri almanın yoludur. Kıbrıs konusunda geçmişte Dışişleri Bakanlığı’nda büyükelçilere uzun mühlet randevu verilmemişti. Yapabileceğimiz pek çok şey var. Her cins randevuyu reddetme noktasına geldiğinde niyetiniz aslında aşikardır, istenmeyen adam oldukları açığa çıkar. O denli bir yola gidilebilirdi. Açıklama yapanlara bakıldığında 10 ülkenin bütünselliği yok. Belirli ki danışlıklı dövüş, bunun gerisinden atılım gelir, yanına bırakmazlar. Avrupa Konseyi’nde badireler olmasını bekleyebiliriz. Daha evvel beş ülke bir ortaya gelip bizi atmaya çalışmışlardı. İki yol olabilir, bir tanesi odur ki her halukârda istenmeyen adam ilan ettiğiniz vakit kesinlikle karşılık vereceklerdir. 

Oktay Aksoy (Emekli Büyükelçi): Bu karar Türkiye için iyi bir sonuç vermez. Kelam konusu muhatap ülkelerle bağlantılarımız epey geniş. Onların da dünya ile alakaları çok fazla. Pek alışılmış bir karar değil. Fazla örneği de yok, bu türlü toplu istenmeyen adam ilan etmek kolay değil. Dünya açısından rahatsız edici bir husus olabilir. Bu yola başvurmak gerekli mi, yanlışsız mudur bu soru işareti. İstenmeyen adam ilan edilenler resmi bir sıfatla rastgele bir vazife alamıyorlar. Görülüyor ki birçok bakımdan Türkiye sıkıştırılmaya çalışılıyor. Artık buna yeni münasebetler ek edilmiş olacak. Gidişat biraz daha berbat olur. Türkiye NATO içinde bile dışlanır hale geldi. Bağlantıları germek, bu türlü dışlanmak küreselleşen dünyada iyi bir fotoğraf oluşturmuyor.

Aydın Sezgin (Emekli Büyükelçi, İYİ Parti Aydın Milletvekili): Bu cins uygulamalara hesapsız kitapsız gidilmez. Bu çıkışı lakin iç siyasete yönelik tavır olarak görebiliriz. Topluca istenmeyen adam ilan etmek üzere tavırlar çok otoriter ülkelerde ve birtakım Afrika ülkelerinde çok istisnai olsa da vakit zaman görülür fakat bu seviyede olmamıştır. Türkiye’ye yakışmayacak bir tavır olur. Bir ülkenin büyükelçisi istenmeyen adam ilan edildiğinde ki bu çok sert bir önlemdir, genelde o ülkede sizin büyükelçiniz de istenmeyen adam ilan edilerek karşılık verilir.

Ünal Çeviköz (Emekli Büyükelçi, CHP İstanbul Milletvekili): Bu türlü bir uygulamaya gitme lüksümüz yok. İstenmeyen adam ilan etmek çok önemli bir önlemdir ve kelam konusu ülkeler sizin büyükelçilerinizi de birebir halde istenmeyen adam ilan edebilirler. Siyasi bir karar olarak gözüküyor, muhatap ülkeler bahse birebir açıdan bakarlar mı göreceğiz. Ancak genelde birebir sonucu doğurur. Şayet Türkiye’nin kararını haksız görürlerse, emsal olacak halde mütekabiliyet uygularlar.

‘Hadlerini bilmeliler’

Kamil Aydın (TBMM Dışişleri Komitesi Üyesi/MHP Genel Lider Yardımcısı): Yapılan Türk hukukuma müdahaledir. Hadlerini bilmeliler ve hadsizliklerini gösterdiler. Maalesef yüklü İskandinav ülkeleri ortalarında. Her vakit yapıyorlar, Türkiye muhalifliğinin çok derin olduğu ülkeler bunlar. ABD ise S-400 ve Suriye’deki kararlılığımız, dik duruşumuz karşısında yanlış işler peşinde. Önümüzdeki günlerde gelişmelerin nasıl şekilleneceğini göreceğiz.