Evvelki haftalarda Türkiye’de iktisada dair telaşların salgının önüne geçtiğini paylaşmıştık. Ekim sonu-Kasım başında içinde Türkiye’nin de bulunduğu 28 ülkede gerçekleştirilen “Dünyanın Endişeleri” araştırmasının sonuçlarına nazaran bu biçimde düşünen tek toplum biz değiliz. 28 ülkenin ortalamasına baktığımızda fakirlik, toplumsal eşitsizlik ve işsizlik, yolsuzluk hususlarının Koronavirüs salgınından daha büyük tasa yarattığını görüyoruz. İşin daha da can sıkıcı tarafı şu ki, bu ülkelerden araştırmaya katılanların üçte ikisi ülkelerindeki gidişatın yanlış tarafta olduğunu düşünüyorlar. Yakın vakitte bu telaşları giderecek düzelme beklenmiyor.

Öten yandan eğitim, iklim değişikliği, göç üzere aslında geleceğimizi kökten etkileyebilecek makro başlıklara dair telaşlar izafî olarak gerilerde kalıyor. Tasalar daha kısa vadeli, çabucak bugünümüzü etkileyecek mevzulara ağırlaşıyor, mesela yolsuzluklar, suç-şiddet, enflasyon vb. Bugüne dair endişelenmekten yarına sıra gelemiyor.

Ülkemiz iklim değişikliği, salgın hususlarında 28 ülke ortalamasının altında bir tasa düzeyine sahip. İşsizliğe dair kaygımız ortalamaya yakın iken yoksulluk & toplumsal eşitsizlik tasası en yüksek 5 ülke ortasında yer alıyoruz.

Yoksulluk & toplumsal eşitsizlik konusunda tasası yüksek ülkeler ortasında Almanya ve Japonya’nın da olması dikkatimi bilhassa çekti, bu durumun her iki ülke vatandaşlarının gelirin adil dağılımına verdikleri kıymetin çok net bir göstergesi olduğunu düşünüyorum. Koronavirüs salgınının en derinden vurduğu iki Avrupa ülkesi İspanya ve İtalya ise işsizlik telaşı başlığında öne çıkıyorlar, o denli ki gelişmiş iktisada sahip bu iki ülkedeki işsizlik tasası düzeyi, Arjantin, Brezilya, Meksika, Türkiye üzere kırılgan olarak nitelendirilen ekonomilere kıyasla daha yüksek.

Gündemin yakıcı başlığı salgın, Malezya, Güney Kore ve Japonya üzere Uzak Doğu ülkelerinde hala yüksek kaygı nedeni. Yaklaşık 1 ay evvel gerçekleştirilmiş bir araştırma olması nedeni ile artan hadise sayılarının Avrupa ülkelerinde yarattığı olası tasayı göremiyoruz, keza Omicron varyantı da o devirde şimdi gündeme düşmemiş olduğu için Güney Afrika Cumhuriyeti’nde bile düşük bir kaygı düzeyi kelam mevzusuymuş. Takip eden ay içinde salgın cephesinde değişiklikler yaşandı. “Dünyanın Endişeleri” araştırmasını bir sonraki devrinde salgına dair öbür bir fotoğraf görebiliriz.