Mithat Yurdakul – Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, enflasyon görünümü, salgının seyriyle salgın devrine özgün şartları kıymetlendirerek faiz indirimine gittiklerini belirterek, “Parasal duruşun sıkılığı ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı tesir yapmaya başlamıştır” dedi.

Kavcıoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda grafikler ile yaptığı sunumda, Türkiye’nin, borçluluk manasında tüm kategorilerde, gelişmiş ülkelerden besbelli halde müspet ayrıştığını belirterek, “Türkiye üzere genç nüfuslu, yüksek büyüme potansiyeline sahip lakin kâfi tasarrufa sahip olmayan ülkelerde üretim, ihracat ve yatırımın finansmanı için borçlanma, bu seviyede normal” diye konuştu.

Kavcıoğlu, üçüncü çeyreğe ait bilgilerin toparlanmanın sürdüğüne işaret ettiğini kaydederek, “Cari açıkta düzelmenin başladığını söyleyebiliriz” dedi.

Reeskont kredi geri dönüşleri, mecburî karşılık adımları ve cevherden altın alımlarının, Merkez Bankası rezervlerini üst taraflı etkileyen faktörler olduğunu aktaran Kavcıoğlu, “Swap süreçleri, SDR tahsisatı üzere gelişmeler de rezervleri üst tarafta etkileyen öbür faktörler olmuştur. 8 Ekim 2021 tarihi itibariyle rezerv sayımız 123.5 milyar dolar düzeyine yükselmiştir. Rezerv birikiminin devam etmesini amaçlamaktayız” diye konuştu.

Fiyat artışları keskin

Birtakım eserlerdeki fiyat artışlarının epey keskin olduğunu lisana getiren Kavcıoğlu, petrol ve doğal gazda yıllık yüzde 100’lere yakın fiyat artışlarının görüldüğünü kaydetti. Son periyotta taşıma maliyetlerinde yüksek artışlar görüldüğünü, tedarikçilerin teslimat müddetlerinde uzamalar olduğunu anlatan Kavcıoğlu, “Bu durum fiyatlar üzerinde arz kısıtları kaynaklı üst taraflı bir baskı oluşturarak üretici fiyatlarının yükselmesine neden olmaktadır” diye konuştu.

Kavcıoğlu, bu yıl net 249 milyar lira kredi artışı yaşandığını, artışın, muhtaçlık kredisi ve kişisel kredi kartı kaynaklı olduğunu bildirdi.

‘Kurdaki hareketlilik global gelişmelerle ilişkili’

Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, komitede milletvekillerinin sorularını de yanıtladı. Faiz indirimi sonrasında kurda bir hareketliliğin olduğunu belirten Kavcıoğlu, öbür ülkelerdeki datalardan örnek vererek, “Burada global gelişmeleri değerlendirdiğimizde bunun bizim faiz indirimimizle de direkt bir münasebeti olmadığını çok rahat görürüz” dedi.

Uyguladıkları sıkı para siyasetinde faiz indiriminin piyasanın beklediği bir indirim olduğunu söz eden Kavcıoğlu, “Bunun sürpriz faiz indirimi olmadığını görebiliriz” diye konuştu.

‘TL mevduatta güçlü artış sürüyor’

Bu yıl Türk lirası mevduatında güçlü artışın devam ettiğini belirten Kavcıoğlu, yabancı para mevduat artışının ise görece hudutlu kaldığını kaydetti. Kavcıoğlu, şöyle konuştu:

“Enflasyon görünümü, salgının seyriyle salgın periyoduna özgün şartların arz zincirleri üzerindeki tesirleri, iktisadi faaliyetin ve talep kompozisyonunun durumu ve finansal şartları bir ortada değerlendirdiğimizde para siyaseti duruşunda güncellemeye giderek siyaset faizini 100 baz puan indirdik.

Para siyaseti duruşunu belirlerken para siyasetinin etkileyebildiği talep ögeleri, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı tesirlerin ayrıştırılmasına yönelik tahlilleri değerlendirdik. Merkez Bankamız salgın devrinde Türkiye iktisadının maruz kaldığı şokların kalıcı tesirlerini sınırlayıcı, iç ve dış dengeyi gözeten, sonuncu olarak fiyat istikrarına öncelik veren bir para siyaseti duruşu benimsedi. Para siyasetinde bundan sonraki periyotta de mümkün riskleri gözeten bir yaklaşım sergilemeyi sürdüreceğiz.”

Kavcıoğlu, olumlu dış talep ve sıkı para siyasetinin cari süreçler istikrarını olumlu etkilediğini de söyledi.

‘Döviz, enflasyonu açıklamakta yetersiz’

Kavcıoğlu’nun öteki kimi bildirileri şöyle oldu:

“Açılma ve olağanlaşma adımlarıyla dallar genelinde inancın arttığı görülmektedir. Firmaların yatırım ve istihdam eğilimlerindeki artış sürmektedir.

Hizmetler dalında son periyotta güçlü bir istihdam artışı ile salgın periyodu kayıplarının telafi edildiği görülmektedir. Döviz kuru ve milletlerarası emtia fiyatlarından etkilenen tarihi dinamikler, üretici enflasyonundaki son devirde gözlenen artışı açıklamakta yetersiz kalmaktadır.

Milletlerarası nakliye maliyetlerinin artması ve teslimat müddetlerinin uzaması üretici fiyatları üzerinde baskı oluşturmaktadır. “