Çin Vuhan’dan dünyaya yayılan yeni tip koronavirüsün ölümcül tesiri sürüyor. 25 milyondan fazla bireye bulaşan virüsün neden olduğu Kovid-19’dan ölenlerin sayısı da 848 bini aştı. Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu pek çok ülke aldığı önlemleri gevşetmesiyle birlikte düşen olay sayısı tekrar yükselişe geçti. Bir çok ülkede toplum virüsün bulaşmasını önlemek için alınması gereken maske kullanımı, toplumsal aralık ve hijyen üzere ferdi önlemleri dikkate almıyor. Biz de Milliyet olarak toplumsal aralığın hiçbir yerde uygulanmadığı 16 milyonluk İstanbul’un kimi ilçelerinde Maske kullanmayan kümeleri tespit etmeye çalıştık ve “Neden?” diye sorduk.

Gençler çoğunlukta

İstanbul’da maske kullanmayanların büyük kısmı 18 yaş altı gençler. Mazeretleri ise virüsün kendilerini etkilenmediği. Bir öteki küme ise orta yaş erkekler. Çoklukla maskeyi ellerinde, çene altında yahut burnu içine almayacak halde taşıyor. İstanbul’un birtakım ilçelerinde yaptığımız müşahedede ise maske kuralına en fazla bayanların riayet ettiğini gözlemledik. Yalnızca Türkiye vatandaşları değil yabancı turistler de maske kuralına uymuyor. Taksim’de maske takmadan gezenlerin büyük kısmını yabancı turistler oluşturuyor. Milliyet Gazetesi olarak İstanbul’un çeşitli ilçelerinde yaptığımız gözlemlerde maske takmayan şahıslara nedenlerini sorduk. Verilen karşılıklar hadise sayısında artışın nedenlerini ortaya koyar nitelikte.

‘Beni kurtaramaz’

Eminönü’nde Galata Köprüsü’nde balık yemi satan 72 yaşındaki F.Ö., koronavirüs diye bir şeyin olmadığına inanıyor. Maskenin hiçbir işe yaramadığını söyleyen F.Ö., “Ne maskesi. Bu hastalığı bizim hekimlerimiz biliyorlar mı? Hiç kimse bilmiyor. Bu maske mi bizi kurtaracak. Neyi kurtarıyor. Beden sağlam olduktan sonra virüsle hiçbir ilgisi yok hastalığın. Benim sıhhatimi kimse düşünmesin. Bizi aylarca meskene kapattılar. Neden virüs yüzünden. Var olmayan şey yüzünden konutumuzdan çıkamadık. Maskeyi yalnızca otobüse bindiğimde takıyorum. Sonrasında çıkarıyorum. Allah büyük” diyor. Kadıköy Sahili’nde ise ekseriyetle maske takmayanlar ortasında gençler, çocuklar ve çift halinde gezen sevgililer var. Sevgilisi ile kıyıda gezmeye gelen genç bayan K.U., “Normalde takıyoruz. Lakin hava sıcak olduğu için çıkardık. Evet salgın yüzünden çıkarmamız tehlikeli olabilir. Lakin biraz pak hava aldıktan sonra tekrar takacağız. Çantamızda taşıyoruz zaten” mazeretini paylaşıyor. Kıyıda çalışan güvenlik vazifelileri de ihtarlara karşın gençlerin kendilerini önemsemediğini söylüyor. Lakin her iki güvenlik vazifelisi de maskelerini çıkarmış. Sebebini sorduğumuzda “Sabahtan beri bisiklet sürdüğümüz için patladık, ter içinde kaldık. Bisiklet sürerken maskeyi takınca fazla efor sarf ediyoruz” diye konuştu.

‘Yaşlıları etkiliyor’

Esenler Meydan’da gezen Ahmet ve Salih isimli iki arkadaş ise virüsün neden bu kadar yaygınlaşabildiği gerçeğini ortaya koyuyor. Gençlerden Ahmet, “Abi korona morona yok. İnanmıyorum. Virüs falan yok. Gençlere zati işlemiyor. Yalnızca yaşlılara işliyor. Aileme de bir şey olmaz cin gibiler. Hem artık dayanamıyorum. Terletiyor. Zati hiç kimsenin taktığı yok” diye anlattı. Taksim ise maske takılmayan bölgelerin başında geliyor. 1 Haziran’da denetimli olağana dönüşte İstanbul’da yalnızca İstiklal Caddesi’nde maskesiz gezmek yasak olmuştu. O devirde bile maske takılmadığı olurken, şu an hiçbir kontrol olmadığı için maskesiz gezen çok sayıda kişi var. Lakin İstiklal’de Türkler’den çok yabancı turistlerin maske takmadığını görüyoruz. Sebebini sorduğumuz bir yabancı turist, “Maske takılmaması yasağından haberimiz yok” derken, caddedeki birçok turist maskesiz geziyor. 

Aile uzunluğu sorumsuzluk

Yanına küçük kızı ve eşini alarak İstiklal Caddesi’nde dolaşan ismini vermek istemeyen kişi, sıcak hava yüzünden maske takmadığını söylüyor. Baba, “Maskeyi çıkarttım. Artık bir nefes alalım. Sabahtan beri bunaltıyor. Baksanıza sokakta kaç kişi de maske var” dedi. Bu sırada neden maske takmadığını sorduğumuz orta yaşlı iki kişi evvel maskelerini kafede unuttuklarını söyledi, akabinde da kimliklerini göstererek sivil polis olduklarını belirtti.

‘Takınca hastalanıyorum’

Bağcılar’da kartvizit dağıtan gençler ise salgını hiç ciddiye almıyor. Gençlerin mazeretleri ise hazır:

“Valla maske takınca daha da korona hissediyorum kendimi. Beşerler bunu takınca daha hastalıklı oluyor. İster istemez insan psikolojikman koronavirüs kapıyor. 1 ay boyunca taktım. Meskende tek yaşıyorum. Onu taktıktan sonra kendi psikolojini bozuyorsun. Açık ve net söylüyorum korkmuyorum. Evdekilerle kalmıyoruz tek başımıza kalıyoruz. 5 dakika takıyorum vallahi başım ağrıyor.”