Koronavirüs salgını ile birlikte tahminen de 10 yılda yaşanacak teknolojik dönüşüm 6 ay içerisinde süratli bir biçimde yaşanmış oldu. Teknolojinin aile yaşantısını nasıl etkilediğiyle ilgili iki kız kardeş Dr. Öğr. Üyesi Özge Gürsoy Atar ve Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Gürsoy Ulusoy bir araştırmaya imza attı. Araştırma evli ve çocuklu ailelerle derinlemesine görüşmeler yapılarak gerçekleştirildi. Araştırma hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Atar, “Derinlemesine görüşmelerde ailelerin teknolojik süreçten olumsuz tarafta etkilendikleri,teknolojiden eğitim, alışveriş üzere alanlarda faydalandıklarını gördük” dedi. Dr. Öğr. Üyesi Ulusoy ise, “Teknolojinin ilerlemesinden kaynaklı olarak teknoloji ile harmanlanmış bir halde beşerler konutlarına kapandılar. Bu teknolojik dönüşümün sağladığı kolaylık bizleri fark ettirmeden meskene bağımlı, gerçek hayata bağımsız beşerler haline çevirdi” diye konuştu.

“EVLERDE KENDİMİZ, DIŞARIDA AVATARIMIZ DOLAŞIYOR”

Yapılan görüşmelerle ilgili bulgularını aktaran Dr. Öğr. Üyesi Özge Gürsoy Atar, “Derinlemesine görüşmelerde ailelerin teknolojik süreçten olumsuz istikamette etkilendikleri, teknolojiden; eğitim, alışveriş üzere alanlarda faydalandıklarını gördük. Aile büyükleriyle online irtibat kanallarından birbirleriyle irtibat kurmalarının çocuklar üzerinde kimi noktalarda eksik bıraktığı gözler önüne serildi. Aile içi bağlantının, koronavirüs sürecinde yüz yüze olarak biraz daha sekteye uğradığını görmüş olduk. Bir Avatar sinemasındaki üzere meskenlerde kendimiz oturuyoruz lakin dışarıya avatarımızı toplumsal medya aracılığıyla gönderiyoruz. İnsanların bedenen meskenlerde hapsolduğunu fakat toplumsal medya aracılığıyla dışarıya çıktıklarını ve bunların da  psikolojisini olumsuz istikamette etkilemek üzere bir durumun ortaya çıkabileceğini bulgulamış olduk” dedi.

DİJİTAL BAKICI OLARAK GÖRÜLMEYE BAŞLANDI: EBEVEYN MÜNASEBETLERİ DE BOZULDU

Sanal irtibatı biraz daha sonlandırarak, ailelerin birbiriyle meskende yapacağı etkinliklerle aslında bağlantının güçlendirilmesinin büyük kıymet taşıdığına dikkat çeken Atar, “Sosyal medya ve dijital medya araçlarının çocuklar tarafından bu periyotta çok ağır olarak kullanıldığını görüyoruz. Anne baba meskenden çalışmaya başladı. Anne çocukla ilgilenemiyor; bu yüzden toplumsal medya, dijital oyunlar çok fazla kullanılmaya başlandı. Aileler bunları bakıcı olarak görmeye başladılar. Bu yüzden irtibat sınırlanıyor. Biz daha çok aile içi oyunlarla, onları dijitalden, toplumsal medyadan uzaklaştırmalıyız. Aileler de kendilerini sonlandırmalı zira anne ve babaların da bir kaçış olarak bunalmalarının sonucu toplumsal medyaya çok fazla yöneldiğini ve ebeveynlerin bağlarının de bozulduğunu gözlemledik” tabirlerini kullandı.

HEM OLUMLU, HEM OLUMSUZ ETKİLENDİK

Teknolojiyle harmanlanmış bir formda insanların meskenlerine kapandıklarını gördüklerini lisana getiren İstanbul Gelişim Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu’ndan Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Gürsoy Ulusoy ise, “İşlerimizi devam ettirmemiz, çocukların eğitiminin devamı için bu süreç birçok manada olumlu yansıdı. Beşerler işsiz kalmadı, çocuklar konuttan eğitim almaya devam edebildi. Bu teknolojik dönüşümün sağladığı kolaylık bizleri fark ettirmeden meskene bağımlı, gerçek hayata bağımsız beşerler haline çevirdi. Araştırma da bu noktada çıktı. Bu süreç günlük rutinlerimizi devam ettirirken bir yandan da 7-24 annelik yapmamızı ve kendiişlerimizi de devam ettirmemize neden oldu” diye konuştu.

BÜYÜK AİLELER YIKILMA BASAMAĞINDA MI?

Aile içi bağlantıda salgınla birlikte değişim ve dönüşüm yaşandığına dikkat çeken Ulusoy, “Büyük aileler, bizim toplum yapımızda çok değerlidir. O büyük aileler şu an yıkılıyor. Büyük ailelerin bir ortaya gelme süreci anneanne, babaanne, dedeler, büyük aile yapısı korona devri ve teknolojiyle birlikte sanal anneannelik, sanal dedeliğe evrilmiş durumda. Bu periyotta küçük yaş kümesinde olan çocuklar ve 1-2 seneyi bu biçimde geçiren çocukların bundan nasıl etkileneceği, daha sonrasında bunu aşıp aşamayacağı, toplumsal manada nasıl bir kitlenin geleceğini şu an ön göremiyoruz. Bu ön görülemeyen kitlenin aile içi bağlantıda kısıtlıklılar yaşayacağını ön görebiliriz. Bu bir ön çalışmaydı bununla ilgili çalışmalar devam ediyor” dedi.

TEKNOLOJİYLE BİRLİKTE ETKİNLİKLER DÜZENLENMELİ

Teknolojinin insanların iş ve özel hayatlarını birbirine karıştırmasına neden olduğuna değinen Ulusoy, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Ailelerin birbirlerine ruhsal manada vakit ayırması gerekiyor. Çekirdek aile için de; toplumsal medyadan uzaklaşmak, internetteki işlerini saate bağlayarak yapmak, çocuklarla verimli saat geçirmek kıymetli. Anneanne ve babaannelerin yüzde 90’ı teknoloji kullanıyor. Bilhassa torunlarıyla belirli günlerde yüz yüze irtibat kurabilir, onların geçirdikleri vakitlere dahil olabilir. Dijital ortamı kendi aile içi irtibatımızı ayakta tutacak halde yönlendirmeliyiz. Ailelerin dijital teknolojiyi kullanarak bir ortada olmayı devam ettirebilecek istikamette etkinlikler yapması çok daha yararlı olacaktır. Bilhassa baba-çocuk üçgeninde de annenin ve babanın çocuğa faal olarak vakit ayıracağı açık alan aktiflikleri, bulmacalar çözülebilir. Dijital teknoloji kullanarak konutta üretebilecekleri basılı etkinlikler, kitap okuma aktiflikleri, yapılabilir. Bu sürecin atlatılacağına ve olağana döneceğimize inanıyorum. Bilhassa 2-10 yaş kümesinde olan çocuklar üzerinde bunun toplumsal manada tesiri olacağı da kaçınılmaz.”