Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu, pandeminin birinci vakitlerinde virüsün yüzeylerde ne kadar kaldığına dair Amerika’da bir çalışma yapıldığını hatırlattı. Taşkınoğlu, Covid-19 virüsünün bakır yüzeylerde 4 saat, çelik yüzeylerde 72 saat ve kağıtta 24 saat virüsün kaldığına dair açıklamaların yer aldığını anımsattı. Taşkınoğlu, Covid-19 virüsünün yüzeylerde kalma konusunun ağır virüs ölçüsü ile ilgili olduğunu belirtti. Taşkınoğlu, virüsün yüzeyde kalma saatini bilmenin bilhassa hastane çalışanları ve virüsle daha çok muhatap olacak olan yerler için kıymetli olduğunu söyledi.

‘KARŞIMIZDAKİ ŞAHSA BULAŞTIRMAMIZDA VİRÜS YÜKÜ ÖNEMLİ’

Dr. Taşkınoğlu, Japonya’nın koronavirüsün insan derisinde ne kadar saate kadar kalabileceği istikametinde yaptığı çalışmadan bahsetti. Taşkınoğlu, araştırmada kadavraların kullanıldığını, insan derisi üzerinde virüsün ne kadar müddet kaldığının incelendiğini söz ederek, şunları kaydetti:

“Bu çalışmada koronavirüs ile influenza (grip) virüsü kıyaslanmış. İnfluenza virüsü şimdiye kadar bildiğimiz bilgilere nazaran ciltte yaklaşık 2 saat kalıyor. Koronavirüs ise 9 saat ciltte kalmış; yani SARS-CoV-2, 9 saat boyunca elin üzerinde canlılığını sürdürmüş. Aslında bu çalışmada korkmamız ya da endişelenmemiz gereken bir durum yok. Burada yapılan çalışma virüsün yoğunluğu ilgili değil. Bu yalnızca virüsün canlılığı ile ilgili bir çalışmadır. Ellerimizi temizlemezsek, ne kadar virüs ağır olursa virüsü etrafımıza yayma ihtimalimiz var. Yapılan çalışmada şu da tespit edilmiş; hapşırarak ya da öksürerek mukus dolu virüs bulaştırdığımızda ciltte ne kadar kalıyor diye bakılmış. Bu müddetin 11 saate kadar uzadığı açıklandı. Virüsün ciltte kalması bu etapta değerli. Örneğin, ben hastayım ve virüsü taşıyorum. Semptom göstermiyorum, ortalıkta dolaşıyorum ve maske de kullanmıyorum. Elime öksürdüğümde ya da hapşırdığımda elimde olan virüsü dokunduğum yüzeye iletebilirim. Ortak kullandığımız bir eşyaya yahut yüzeye bu virüsü iletebilirim bu türlü. Bu ‘karşımızdaki şahsa bulaştırırım’ demek olmuyor. Virüsü karşımızdaki bireye bulaştırmak için o virüs yükünün yeteri kadar olması gerekiyor ve o yeteri kadar olan virüsü de kişi gözüne, ağzına, burnuna dokunarak alması gerekiyor.”

‘5 ŞAHISTAN 1’İ ELLERİNİ YIKAMAYA IHTIMAM GÖSTERİYOR’

Dr. Taşkınoğlu, koronavirüsün influenza virüsüne nazaran kendi yapısını daha fazla koruduğunu belirtti. Taşkınoğlu, şunları söyledi:

“Herhangi bir yabancı ortamı elledikten sonra ellerimizi temizlememiz gerekiyor. Bu yalnızca koronavirüs ile ilgili değil. Elimiz ile bulaştırdığımız virüs, bakteri ve parazit sayısı epeyce fazladır. Zati ellerimizi sık yıkamamız gerekiyor. Tuvalete girerken, tuvaletten çıktıktan sonra, yemek yemeden evvel ve sonra, rastgele ortak bir yüzeye dokunduktan sonra ellerimizi yıkamamız gerekiyor. Zira biliyoruz ki, mikroorganizmalar yüzde 80 ellerimizle etrafımıza yaydığımız ve birbirimize bulaştırdığımız şeylerdir. El yıkaması Covid-19’dan bağımsız olarak çok değerli bir şeydir. Ne yazık ki, birçoğumuz herkesin ellerini yıkadığını zannediyor; lakin yalnızca 5 bireyden 1’inin ellerini yıkamaya itina gösterdiği tespit edilmiş. Bunun salgın hasebiyle biraz daha arttığını varsayım ediyorum. Sonuç olarak yapılan bu çalışma bize şunu kanıtladı; SARS-CoV-2 dediğimiz yeni koronavirüs influenza virüsünden daha uzun müddet cildimizde sağlam kalıyor.”

‘GEREKSİZ EL DEZENFEKTE EDİLMEMELİ’

Dr. Taşkınoğlu, gereksiz yere el dezenfekte etmenin elin üzerinde olması gereken olağan florayı bozabileceğini söyledi. Taşkınoğlu, ciltten bulaş olmadığını belirterek, “Bu virüsler cilt üzerinden bulaşmıyor. Cildimiz virüsün bulaştırmasını sağlamıyor. Elimizi yanağımıza götürdüğümüz vakit bulaş olmaz. Asıl problem elimizi ağzımıza, gözümüze, burnumuza dokunmamız” dedi.