Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi’ne görüntü iletiyle seslendi.

Bu güç periyotta, Birleşmiş Milletlerde yürüttüğü başarılı çalışmalar münasebetiyle Muhammed Bande’ye teşekkür eden Erdoğan, Genel Şura Başkanlığını devralan Büyükelçi Volkan Bozkır’a da tebriklerini iletti.

Erdoğan, Büyükelçi Bozkır’ın ülkelerin ezici çoğunluğunun dayanağıyla bu misyona seçilmesinin, deneyimli bir diplomat ve siyasetçi olarak şahsi meziyetlerinin yanı sıra Türkiye’ye duyulan inancın de işareti olduğunu söyledi.

Birleşmiş Milletler sistemindeki en üst seviyeli misyonu üstlenen birinci Türk vatandaşı olarak Büyükelçi Bozkır’ın, milletlerarası toplumun sesi ve vicdanı olacağına inandığını belirten Erdoğan, kendisinin vazifesini adil ve şeffaf bir halde yürüteceğinden kuşku duymadığını vurguladı ve Bozkır’a muvaffakiyetler diledi.

Genel Kurul’un “Kovid-19’la gayret ve çok taraflılık” temasıyla düzenlenmesini, isabetli bulduğunu belirten Erdoğan, Türkiye’nin bu mevzudaki taahhütlerine bağlı ve Kovid-19’la gayrete dayanak vermekte kararlı olduğunu söyledi.

Salgının, dünyayı çeşitli sınamalarla baş etmekte zorlandığı bir periyotta yakaladığını söz eden Erdoğan, aslında tartışılan globalleşme, kurallara dayalı memleketler arası sistem ve çok taraflılığın, salgının tesiriyle artık daha da çok sorgulandığını lisana getirdi.

Bardağın dolu ve boş taraflarının gerçek ve samimi halde kıymetlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:

“Bardağın boş kısmında, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere, çok taraflı örgütlerin ıslahat muhtaçlığı bulunuyor. Mevcut global düzeneklerin, bu krizde ne kadar etkisiz kaldığını gördük. O denli ki, Birleşmiş Milletlerin en temel karar alma organı olan Güvenlik Kurulunun salgını gündemine alması haftalar, hatta aylar sürdü. Salgının başlarında, ülkelerin kendi hallerine terk edildiği bir görünüm ortaya çıktı. Böylelikle, yıllardan beri bu kürsüden ısrarla lisana getirdiğim ‘Dünya Beşten Büyüktür’ tezinin haklılığını bir sefer daha görmüş olduk. İnsanlığın bahtı sonlu sayıdaki ülkenin keyfine bırakılamaz. Milletlerarası örgütlerdeki prestij kaybının önüne geçmek için öncelikle zihniyetimizi, kurumlarımızı ve kurallarımızı gözden geçirmeliyiz. Faal çok taraflılık, aktif çok taraflı kurumların varlığını gerektirir. Güvenlik Kurulunun tekrar yapılandırılmasından başlayarak, kapsamlı ve manalı ıslahatları hızla uygulamaya sokmalıyız. Kurulu, daha faal, demokratik, şeffaf, hesap verebilir bir yapıya ve işleyişe kavuşturmalıyız.”

Birebir halde, memleketler arası toplumun ortak vicdanını yansıtan Genel Şuranın da güçlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Erdoğan, bardağın dolu tarafında ise BM’nin insanlığın barış, adalet ve refah arayışında bir dönüm noktası olma potansiyelini sürdürmesinin bulunduğunu söyledi.

“Henüz salgın krizinin üstesinden gelemediğimizi de göz önünde bulundurarak, çok taraflı iş birliği için elimizdeki kurumları ve sistemleri en aktif biçimde kullanmaya çalışmalıyız.” diyen Erdoğan, meselelerin global olduğu durumlarda, mahallî tahlillerin lakin günü kurtaracağını söz etti.

Uzun vadeli tahliller için milletlerarası dayanışmanın kaide olduğunu vurgulayan Erdoğan, Türkiye’nin salgın krizinin birinci günlerinden itibaren, tüm milletlerarası platformlarda iş birliği davetinde bulunduğunu, G-20’de, Türk Kurulunda, MİKTA’da, İslam İşbirliği Teşkilatında ve öbür platformlarda salgınla çaba gayeli çalışmaların en önünde yer aldığını aktardı.

Erdoğan, Türkiye’nin “Dost kara günde aşikâr olur” anlayışıyla tıbbi materyal yardımı talep eden 146 ülkeye ve 7 memleketler arası kuruluşa elini uzattığını, yürüttüğü tahliye operasyonlarıyla, 141 ülkedeki 100 binden fazla vatandaşın konutlarına dönüşünü sağladığını, tıpkı seferlerle 67 ülkeden 5 bin 500’den fazla yabancıyı da vatanlarına kavuşturduğunu kaydetti.

Tüm bunları koronavirüs diplomasisi niyetiyle yapmadıklarını lisana getiren Erdoğan, “Yardım ve tahliye çalışmalarımız için kimseden rastgele bir karşılık beklemedik, beklemiyoruz. Mağdurların ve mazlumların yanında olmak, milletimizin mayasında ve teşebbüsçü ve insani dış siyasetimizin özünde vardır. Buradan bir defa daha, tıbbi gereç ve ilaç tedariki ile aşı geliştirme çalışmalarının rekabet konusu yapılmaması davetinde bulunuyorum. Hangi ülkede üretilirse üretilsin, kullanıma hazır hale getirilecek aşılar, insanlığın ortak istifadesine sunulmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.

“BİR KERE DAHA DENEYIM ETTİK”

Salgınla birlikte, devlet kapasitesi, faal yönetişim ve dayanıklılık üzere ögelerin ne kadar hayati role sahip olduğunu daima birlikte bir kere daha deneyim ettiklerini belirten Erdoğan, Türkiye’nin muvaffakiyet öyküsünün ardında, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile tesis ettiği faal yönetişim sistemleri, sıhhat alanındaki altyapı yatırımlarının geliştirdiği yüksek kapasite ve yetişmiş insan kaynağının bulunduğunu anlattı.

Bununla bir arada, salgının dünya genelindeki çatışma dinamiklerini olumsuz etkilediğini ve kırılganlıkların arttığını söz eden Erdoğan, “BM Genel Sekreteri’nin, bizim de desteklediğimiz, global insani ateşkes davetinin somut sonuçlar doğurmamış olmasından hüzün duyuyoruz. Türkiye olarak, ülkemize ve insanlığa yönelen tehditleri, gerektiğinde her türlü inisiyatifi alarak, bertaraf etmenin yollarını arıyoruz.” dedi.

Suriye’de 10’uncu yılına giren ihtilafın, bölgenin güvenlik ve istikrarı için tehdit oluşturmaya devam ettiğini de belirten Erdoğan, şunları söyledi:

“Bölgede DEAŞ’a karşı birinci ve en önemli darbeyi vuran ülke olarak, PKK/YPG terör örgütüyle de çabayı sürdürüyoruz. Milletlerarası toplum olarak, tüm terör örgütlerine karşı tıpkı prensipli tavrı takınmadan ve kararlı duruşu göstermeden, Suriye problemine kalıcı tahlil bulamayız. Bu yaklaşım, Suriye’ye inançlı ve istekli geri dönüşlerin temin edilmesi için de kaidedir. Suriye’de terör örgütlerinden kurtardığımız bölgelere 411 binin üzerinde Suriyeli kardeşimizin dönmesi bunun en açık göstergesidir.”

Tıpkı formda, Türkiye’nin inançlı hale getirdiği bölgeler sayesinde, İdlib başta olmak üzere, ülkenin çeşitli yerlerinden milyonlarca Suriyelinin de vatanlarından ayrılmalarının önüne geçtiğini vurgulayan Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Türkiye, yıllardır 4 milyona yakın Suriyeli sığınmacıyı, tüm muhtaçlıklarını karşılayarak kendi topraklarında barındırıyor. Bir o kadar Suriyelinin muhtaçlıklarını da sonumuza yakın yerler başta olmak üzere, denetim altında tuttuğumuz bölgelerde, yerinde karşılıyoruz. Son olarak bu kardeşlerimiz için İdlib’de ve öteki yerlerde onbinlerce briket konut inşa ediyoruz. Bütün bu faaliyetleri, memleketler arası toplumdan ve milletlerarası kuruluşlardan kayda kıymet bir dayanak almadan, kendi imkanlarımızla ve halkımızın takviyesiyle yürütüyoruz. Suriye’deki ihtilafın Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun 2254 sayılı kararındaki yol haritası temelinde çözülmesi, hepimizin önceliği olmalıdır. Bunun için bilhassa Birleşmiş Milletlerin himayesinde başlatılan, Suriyeliler tarafından da sahiplenilen ve yönlendirilen siyasi sürecin muvaffakiyetle sonuçlandırılması gerekiyor. Suriye’nin, toprak bütünlüğü ve siyasi birliği korunmuş olarak kalıcı bir barışa ulaşabilmesi, lakin bu biçimde mümkündür. Bu maksat gerçekleşene kadar, Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğü ile ulusal güvenliğimize kasteden terör örgütlerini engellemekte kararlıyız.”

Yemen’de 5 yılı aşkın müddettir akan kan memleketler arası toplumun sorumluluğundadır.

Tıpkı DEAŞ üzere Irak’ta yuvalanan PKK terör örgütünün kökünü kazıma konusunda memleketler arası toplum ve bu ülkeden samimi işbirliği bekliyoruz.

Filistin halkı İsrail’in yıldırma siyasetlerine yarım asırdan uzun müddettir göğüs geriyor. Filistin halkının istek göstermediği hiçbir plana dayanak vermeyeceğiz. 

Kudüs’te büyükelçilik açma niyetini beyan eden ülkeler, bu halleriyle yalnızca ihtilafın daha da çetrefil hale gelmesine hizmet ediyor.

Doğu Akdeniz’de bir müddettir yaşanan tansiyonun gerisinde ‘kazanan hepsini alır’ anlayışıyla hareket eden ülkeler bulunuyor.

(Doğu Akdeniz’de) Ülkemizi dışlama maksatlı beyhude adımların muvaffakiyet talihi katiyen yoktur. 

Bölgede bugün yaşanan düşüncelerin sebebi, Yunanistan ile Rum kısmının 2003’ten beri maksimalist taleplerle attıkları tek taraflı adımlardır.

Tüm bölge ülkelerinin göz önünde bulundurulduğu bölgesel bir konferans düzenlenmesini teklif ediyorum. 

Tahlilin önündeki yegane pürüz, Rum tarafının uzlaşmaz, hak tanımaz, şımarık yaklaşımıdır. Kıbrıs Türk halkının güvenliği ile Ada’daki tarihi ve siyasi haklarını kalıcı biçimde teminat altına alacak her tahlili destekleyeceğiz. Doğu Akdeniz’de tacize asla müsamaha göstermeyeceğiz. Doğu Akdeniz’deki uyuşmazlık diyalogla çözülmeli.

Irkçılık ve yabancı düşmanlığı vahim boyutlara ulaştı.