İşte Özkök’ün yazısının ilgili kısmı:

1) DİKKAT ÇOK KRİTİK BİRKAÇ AY GELİYOR

Sohbete bir “son dakika” haberi ile başladık.

Sayın Bakan, Almanya COVID Bilim Şurası hükümeti uyarmış. Önümüzdeki günlerde virüsün denetimsiz bir yayılma kademesine geçebileceğini bildirmişler. Var mı bu türlü bir tehlike…

“Doğrudur çok kritik bir periyoda giriyoruz. Zira yazın dışarıdaydık tekrar meskenlere, kapalı yerlere döneceğiz. İç temas çok daha fazla artacak. Yani kritik bir periyoda giriyoruz.”

Bizde de tıpkı kritik devir kelam konusu mu?

“E olağan biz de kapalı yerlere gireceğiz. Bu nedenle bir artış potansiyeli kelam konusu. Lakin şurası kesin biz daha avantajlı bir durumdayız.”

Neden biz avantajlıyız, Avrupa değil?

“Avrupa’nın vakaya yaklaşımı ile bizimki ortasında esaslı bir fark var. Onlar olumlu olan kişinin temas ettiği beşerlerle ilgili tarama yapmıyor, onu izole etmiyor. Bunu izole etmediği için, daima o bulaştırıcılık devam etmiş oluyor.”

Ya biz?

“Bize bir olay geldi mi, çabucak kimle temastaymış tespit ediyoruz. Semptom olsun olmasın temas ettiği o kişiyi de, ister müspet olsun ister negatif karantinaya alıyoruz. O yüzden yayılmasını daha iyi denetim edebiliyoruz.”

2) BİZ BU ZAFER SELFİE’SİNİ NE VAKİT ÇEKTİRECEĞİZ

Dün ben Yeni Zelanda Başbakanı’nın fotoğrafını gördüm, o yüzden sizinle bir selfie çektirdim. Vatandaşlarla selfie çektiriyor, demiş ki, biz Yeni Zelanda olarak COVID hadisesini ikincisinde atlattık. Bu iş burada bitti. Pekala, biz ne vakit bu türlü bir selfie çektireceğiz, tahminen bu ne vakit bitecek? 

“Özellikle önümüzdeki ayla, aşının devreye girmesiyle birlikte giderek azalacağına, daha denetimli bir devrin olacağına inanıyorum. Yani vatandaşımızın bilhassa önlemlere hassasiyetle uyması, bu önümüzdeki 3-4 ayı atlatmamız için son derece kıymetli. Bu 3-4 ayda da hassasiyetle önlemlere uymak ve şu 3-4 aylık vakit diliminde de muhtemelen yıl sonu en geç ocak, şubat ayında aşı yaygınlığıyla birlikte bu selfie’yi daha kolay çekmiş olacağız.”

44 istekli kahramanla bu salı düşmana saldırıyoruz

3) EVVELKİ CUMARTESİ GİZLİCE BİR BAŞLADIK

O vakit hepimizin beklediği aşıya gelelim. Bu aşı ne vakit gelecek?

“Şu an dünyada faz 3 etabına gelmiş birçok aşı var. Olağan bu ortada bizim aşı çalışmamız da oldukça ileri bir etaba geldi.”

Birçok insan şöyle düşünüyor: Dünyanın en gelişmiş ülkeleri bulamamış, biz mi bulacağız aşıyı?

“Öyle düşünenlere bu salı günü bir sürprizimiz olacak.”

Ne sürprizi?

“Bu salı günü çok kıymetli bir gün. Zira o gün Türkiye’de, insan üzerine uygulanacak birinci aşının 1000 dozluk üretimi tamamlanacak.”

Lakin daha evvel de ‘Türkiye’de aşı bulundu’ üzere haberler çıkmıştı. Bu da o denli bir şey mi? 

“Hayır daha evvel laboratuvarda geliştirildiği haberleri çıktı. Ancak laboratuvarda geliştirdiğinizde başlayamıyorsunuz. Üretimin olması gerekiyor. Üretim 1 hafta evvel, evvelki cumartesi başladı, salı günü üretim bitmiş olacak.”

Yani Türkiye’de birinci sefer beşere uygulanacak?

“Evet aşı o gün hazır olacak ve uygulamaya başlanacak.”

4) 44 İSTEKLİ 5 GÜNLÜK KARANTİNAYA GİRİYOR

Kime uygulanacak bu aşı? Var mı bu türlü üzerinde denenmeyi kabul eden insan?

“Var ve tespit edildi. Türkiye’nin çeşitli yerlerinden 44 kişi belirlendi.”

44 fedakâr ve kahraman istekli vatandaş mı yani?

“Hayır gerçek sayıları 15 bin. Bugün Erciyes Üniversitesi’nde 15 bin kişilik bir istekli havuzu var. Biz bunlardan 44 kişiyi seçtik. Zira aşı uygulanacak şahısta aranan özellikler var. Bir sefer istekli olacak. Hastalık geçirmemiş olacak, sıhhat durumuyla ilgili kimi koşulları taşıyacak.”

Pekala salı günü aşı hazır. Ne vakit iğne vurulacak bu 44 bireye?

“Program şöyle. Bu 44 istekli evvel 5 günlük bir karantinaya girecek. O 5 günde tetkikler yapılacak, rastgele bir virüs taşımadığından emin olunacak. Bu sürecin 2 haftayı bulacağını varsayım ediyoruz. Onun programı da şöyle. Birinci gün birinci dozu vereceğiz. 21’inci gün ikinci doz verilecek.”

5) BİRİNCİ SONUÇLARI 28 VE 42’NCİ GÜNDE ALACAĞIZ

Pekala, aşının tesirli olup olmadığını nasıl anlayacaksınız?

“Onun için ‘koruyuculuğunu tespit testleri’ yapacağız. Bunların birincisi 28’inci, ikincisi 42’nci günde yapılacak. Sonra aşikâr aralıklarda devam edeceğiz.”

Sonraki evre ne olacak?

“Bu 44 istekli üzerinde olumlu sonuçlar alırsak bu kez 10 bin kişi üzerinde daha yaygın ikinci bir evreye geçeceğiz.”

Sayın Bakan, bir kuşkucu Türk sorusu daha. Bu aşı yalnızca ‘Türk işi’ bir aşı mı olacak? Yani bunu öteki ülkeler de kullanacak mı?

“Bu bahiste kıymetli bir gelişme var. Artık bizim de bir ‘Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumumuz’ (TİTCK) var. Pekala, biz bu aşıya ruhsat verdik, ruhsat yalnızca Türkiye’de mi geçerli? Hayır. Bu prosedür Dünya Sıhhat Örgütü tarafından izleniyor. Ayrıyeten mart ayında bu bahisteki milletlerarası kuruluşa da üye olduk ve üyeliğimiz kabul edildi.

Zati bu nedenlerle Avrupa Birliği’nin son ilerleme raporunda COVID’le çabamız övülüyor.”

Evet övülen tek yanımız o. İnşallah bir sonraki raporda bütün öteki alanlarda da bu türlü övücü sözler görürüz.

“Dünya Sıhhat Örgütü’nün raporunda da övgüyle kelam ediliyor.”

6) NEDEN HADİSE DERKEN BİRDEN HASTA DEMEYE BAŞLADINIZ

Tam yeri gelmişken sorayım. Dünya Sıhhat Örgütü kelamını ettiğiniz raporunda ‘Rakamları memleketler arası standartlara uygun bildirin’ diyor. Herkesin kanaati, Türkiye’nin çabayı iyi götürdüğü biçimindeydi. Niçin durup dururken hadise sayısından hasta sayısına geçtik?

“Bakın orada yanlış bir algı oluşturulmak istendi. Her ülke kendi test siyasetini belirliyor. Biz de Dünya Sıhhat Örgütü’ne bizim test rehberimizle, test siyasetimizle ilgili her bilgiyi verdik. Dedik ki: ‘Semptomlu yani hastalık bulgusu olan bireylere test yapıyoruz’. Oxford’un yayımladığı, hangi ülkenin nasıl test yaptığıyla ilgili tabloda da bu görünüyor.

Buraya kadar sorun yok. Temmuzda ne oldu da değişti?

“Temmuz ayından itibaren artık olağanlaşma devri başladı. Sınırlamalar kalktı, ülkeler ortasındaki geçişler başladı. Biz de havaalanı üzere, yurtdışına gidenler üzere, cezaevinde olanlar üzere, çeşitli kısımlarda kesitsel taramalara başladık.”

Bunun hadise ve hasta kavramlarıyla ilgisini anlayamadım.

“Var. Kesitsel taramalarda semptom yok. Bundan sonra yapılan kesitsel taramaları da toplumla paylaşacağız. Semptomu olmasa da paylaşacağız.”

7) BU AYIN 15’İNDEN İTİBAREN BÜTÜN SAYILARI AÇIKLAYIP BİLDİRECEĞİZ

Sayın Bakanım bir dakika kıymetli bir şey söylüyorsunuz. Yanlış anlamıyorum değil mi? Olay diyorduk, sonra hasta dedik başlar karıştı. Artık bunların hepsini açıklayacağız diyorsunuz. Ne vakit başlayacaksınız bunu yapmaya?

“Bu ayın 15’inde başlıyoruz. Ortalama 1.5-2 ayı geçmeyecek biçimde bütün toplumu kapsayacak biçimde saha taramaları yapmaya devam ediyor olacağız. Bundan sonra yapılan kesitsel taramaları semptomu olmasa da paylaşacağız. Bunu da Dünya Sıhhat Örgütü’ne bildireceğiz.”