Marmara Denizi’nde tesirini gösteren müsilaj (deniz salyası) sorunu Türkiye’nin ana gündem unsuru haline geldi. Bugün deniz kirliliğine yönelik seferberlik resmen başlatıldı. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un iştirakiyle İstanbul Caddebostan Kıyısı’nda başlatılan musilaj paklığı, Marmara’ya kıyısı olan kentlerde de eş vakitli olarak gerçekleştirildi. AK Parti bu akşam saatlerinde TBMM’ye müsilaj önergesi verirken, Bakan Kurum TRT Haber’de deniz salyası problemiyle ilgili gelişmelere ait açıklamalarda bulundu.

Bakan Kurum’un açıklamalarından satır başları şöyle;

Şuan biz Pendik’teyiz. Yaklaşık 280 bin metrekarelik alanda sizi ağırlamak istedik. Bu hafta epeyce ağırdı. 1 Haziran’da Van Gölü’nü kurtarma hareket planı vardı. 200 milyon yatırımla Van Gölü arıtma tesisinin açılışını gerçekleştirdik. NASA’da çekilen fotoğrafla Van Gölü birinci olmuştu. Van Gölü’nün taban çamuru paklığını başlattık. Çabucak ardından BM’nin habitat yöneticisi ülkemizi ziyaret ettiler ve Sıfır Atık Projesi’nden ötürü sayın Emine Hanım’a ödül verdiler.

5 Haziran’da 215 milyon liralık burada etraf yatırımının açılışı gerçekleşti. Bunun içerisinde 15 tane Millet Bahçesi, bisiklet yolu, birçok faaliyet vardı. Etraf ve tabiata yatırım hizmetlerimizi açmış oldu. Deniz salyasıyla alakalı çalışmalarımızı yürüttük. Bu çerçevede çok kapsamlı, ortak akılla, bilim insanlarımızın, belediye temsilcilerimizin olduğu bir çalıştay başlattık.

Buradaki kirliliğin ana nedeni nedir, sonraki adımları nasıl atacağız fikriyle çalışmalarımızı başlattık. Son yıllarda nadir görülmüş, tüm Türkyie’nin içinde yer aldığı çalıştay sonucunda…

MÜSİLAJ NEDEN OLUŞTU?

Müsilajla alakalı çalışmalarımızı yürüttük. Bu çerçevede çok kapsamlı, kapsayıcı, ortak akılla ve bilim insanlarımızın olduğu bir çalıştay süreci başlattık. Buradaki kirliliğin ana kaynakları nedir, bundan sonraki adımlarımızı ona nazaran belirlememiz gerekir diye çalıştay başlattık.

Belediyelerimizin, hocalarımızın katıldığı Marmara bölgesinde ne kadar vilayet varsa yetkililerin katıldığı bu çalışmayı yaptık. 22 unsurluk bir hareket planı açıkladık. Buradaki çalışmaları 3 başlıkla özetleyebiliriz. Marmara en sıcak denizimiz pozisyonunda. Deniz sıcalıklığı 2,5 derece artmış durumda. Sıcaklığın artması ana etkenlerden bir tanesi.

Marmara Denizi’nin durağan yapısı değerli rol aynuyor. Üçüncü olarak da azot ve fosforun bolluğu. Denizdeki mikroorganizmalar azot ve fosforu yiyerek şişiyorlar. Bunlar öldükten sonra denizin yüzeyine çıkıyor.

Evsel ve sanayi atıklardan kaynaklı denize bırakılan kirlilik tesirli oluyor. Yayılı kaynaklar var. Zirai kaynaklar, hayvansal atıklar, gemiden kaynaklı kirleticiler var. Mikrobiyolojik kirlilikler öne çıkıyor.

Bir aksiyon planı hazırladık. Azot ölçüsünü azaltmak bilim insanlarımızca bize tavsiye edilen bir prosedürdü. Marmara Denizi 5 yıl içinde eski haline gelecek.

Bilim insanlarımızın katkısıyla hem denizin yüzeyinden hem altından numuneler aldık. Arıtma tesislerinin incelemesini yapıyoruz. Bu çalışmalar netince 22 unsurluk bir hareket planı hazırladık.

En değerli mevzumuz atık su arıtma tesislerinin kalitesini üst çekmek. Mevcuttaki tesisleri bu düzeye getirmek zorundayız. Marmara’da yaklaşık yüzde 55’i ön arıtma tesisimiz var. Bu işletmelerden arıtılan sular geri kullanılamıyor. Bir de biyolojik arıtmalarımız var. Bu yüzde yaklaşık 40’ına geliyor. Bizim tamamını ileri biyolojik arıtmaya getirmemiz gerekir.

Su kaynakları bakımından başka ülkelere nazaran varlıklı bir ülkeyiz. Lakin iklim değişikliği ile birlikte su kıtlığı yaşayabiliriz.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Belediyelere her türlü teknik ve maddi dayanak verilecek. Valilikler uyumunda süreci takip edecek. İmza atan taraflar olarak sorumluluklarımız var. Vatandaşlarımıza verdiğimiz kelamı yerine getirmek boynumuzun borcu.

Ergene havzası, Susurluk Havzası, yeniden Sakarya’daki kirliğe ait atılacak adımlar var. Menderes Havzasıyla da yatırımlarımız var. Burada Belediyelerimizin de üstüne düşen sorumluluklar var. Etraf işi siyasetin üstündedir. Bu iş devamlılık isteyen bir durumdur.

Biz Marmara Denizi’nin foseptik üzere kullanamayız. O yüzden ileri biyolojik arıtmaya gereksinimimiz var. Onu da boşaltmayalım diyoruz. Yatırım yapacağımız tesislerimiz bunu sağlayacak. İleri biyolojik arıtmaya geçtikten sonra bu atıklarımızı arıtmamız gerekiyor. 3 yıl içinde bu adımlar atılacak. Bu sayede de tüm Marmara’yı korunan alan ilan ederek… açıkçası orada uçan kuşu takip edeceğiz.

Biz tüm Türkiye’de yakın vakitte termik santrallerle ilgili kıymetli adımlar attık. Filtrelerini zarurî hale getirdik. Yatırımlarını yaptılar biz de açtık. Marmara’nın durumu daha acil. Çok daha faal süratli çalışmak zorundayız.

MÜSİLAJ ÖTEKİ DENİZLERE YAYILIR MI?

İklim değişikliği ile bu açık denizlere gidiyor. Marmara kapalı olduğu için bu daha fazla. Karadeniz’de kısmi görülmeler var. Ege’de çok fazla şikayet yok. Marmara havzası içerisinde bu sorun şu an var. Başka denizlerimizde şuan vatandaşlarımızdan bir şikayet almadık.

Poyrazla birlikte bugün açıklara gitti. Bu kirliliği süratle engellemeliyiz. Bugün kıymetli bir süreci başlattık. 7 vilayette deniz üstündeki kıyıya vurmuş müsilaj paklığını başlattık. Gerek oradaki belediyelerimiz, gerek sorumlu kuruluşlara bu sürece dahil olacaklar. Marmara’daki hayalet ağların 1 yıl içerisinde toplanmasını sağlayacağız. Biz hem deniz tabanı hem de üstünde faaliyetlerimizi sürdüreceğiz. Kirliği engellemediğimiz sürece bu kısa vadeli bir tahlil.

KANAL İSTANBUL’DA SON DURUM

Kanal İstanbul’da da projesi İstanbul Boğazı’nın özgürlük projesidir. İstanbulumuzun dönüşüm projesidir. Bu kadar devasal bir alanda 500 bin nüfus olacak.