Pekala, uzatılmazsa ne olacak? Salgın devam ederken istihdamın azalmaması için patronlar ve çalışanlar nasıl desteklenecek? Aslında kısa çalışma ödeneği, nakdi fiyat dayanağı dışında patrona takviyeler devam ediyor.

Hürriyet’ten Noyan Doğan’ın yazısı:

Hatta geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 51 vilayet ile 2 ilçede uygulanan bölgesel istihdam prim teşviki bu yılın sonuna kadar uzatıldı. Bu vesile ile patrona, münasebetiyle da çalışana hangi takviyeler var, hangileri devam ediyor, kısaca değineyim.

EK İSTİHDAM DAYANAĞI

Olağanlaşma Dayanağı: Bu takviye, salgın nedeniyle kısa çalışmadan ve nakdi fiyat takviyesinden yararlanıp da olağan çalışmaya geçen işyerlerine veriliyor.

Patrona prim teşviki sağlanıyor. Teşvik, 2021’in Haziran ayını geçmemek üzere 6 ay mühletle patronlara sigortalıların prime temel kar alt sonu üzerinden hesaplanacak toplumsal güvenlik primlerinin tamamı meblağında takviye veriliyor. Takviye fiyatı aylık 1.341 lira.

Ek İstihdam Teşviki: Birinci kez işe alınacak çalışanın sigorta ve vergi masraflarını taban fiyat üzerinden devlet karşılıyor. Sigortalıların, işe alındıkları aydan evvelki 3 ayda 10 günden fazla sigortalılıklarının bulunmaması, İŞKUR’a kayıtlı işsiz olması gerekiyor.

BÖLÜME NAZARAN FARKLILAŞIYOR

İşyerinin de çalışanı yeni işe alması gerekiyor. Dayanak fiyatı işyerinin faaliyette bulunduğu bölüme nazaran farklılaşıyor. İmalat yahut bilişim kesiminde faaliyet gösteren işyerlerinde ilgili periyoda ilişkin günlük brüt taban fiyatın sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak fiyatı geçmemek üzere tüm primler devlet tarafından karşılanıyor ki, takviye meblağı 1.556 lira ile 3.792 lira ortasında değişiyor.

Öbür dallarda faaliyet gösteren işyerlerinde ek istihdam edilecek her bir sigortalı prime temel yarar alt hududu üzerinden hesaplanacak tüm primler tekrar devlet tarafından karşılanıyor; bunun da fiyatı 1.556 lira.

Bayan ve gençlere yönelik teşvikler: Patronlar bayan ve gençleri istihdam ettiklerinde prime temel yarar üst hududuna kadarki toplumsal güvenlik primi patron hisseleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor.

Teşvik fiyatı 733 lira ila 5.500 lira ortasında değişiyor. Teşvikten yararlanmak için çalışanın son 6 aydır işsiz olması, istihdam edildiği tarihten evvelki son 6 ayın ortalama sigortalı çalışan sayısına ek olarak istihdam edilmesi gerekiyor.

Teşvikten faydalanma müddetleri ise 18 yaş ve üzeri bayanları istihdam eden patronlara 24-54 ay, 18-29 yaş ortası erkekleri istihdam eden patronlara 12-54 ay, 29 yaş ve üzeri erkekleri istihdam eden patronlara 6- 30 ay.

75 LİRA TABAN FİYAT TEŞVİKİ

Taban Fiyat Dayanağı: Özel dal işyerlerine verilen minimum fiyat takviyesi 2021 yılında da devam ediyor. Takviyeden sakatlık, yaşlılık ve vefat, yani uzun vadeli sigorta kollarına tabi şahısları çalıştıran patronlar yararlanacak. Takviye fiyatı tüm işyerleri ve her bir çalışan için günlük 2.50 lira, aylık da 75 lira olarak uygulanıyor.

İşsizlik Ödeneği Alanlara Yönelik Teşvik: Personel başına patrona 1.198 lira teşvik veriliyor. İşsizlik ödeneği alanların, işe alındığı tarihten evvelki son 6 aylık devirde, prim ve hizmet evraklarında bildirilen ortalama sigortalı sayısına ek olarak işe alınması durumunda, kişinin kalan işsizlik ödeneği müddetince minimum fiyat üzerinden hesaplanan toplumsal güvenlik priminin yüzde 1’lik kısmı hariç olmak üzere tamamı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.

2021’DE DE DEVAM EDİYOR

6 puanlık ek prim indirimi: 51 vilayet ile 2 ilçede uygulanan 6 puanlık toplumsal güvenlik prim indirimi 2021 yılında da devam ediyor. 5 puanlık prim teşvikine ek olarak 6 puanlık da bölgesel istihdam prim teşviki uygulanıyor.

Özel dal patronlarına öncelikle prime temel yarar üst hududuna kadar olan yararlar üzerinden hesaplanacak malullük, yaşlılık ve mevt sigorta primlerinde 5 puanlık indirim, akabinde prime temel kar alt sonuna kadar olan karlar üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve vefat sigorta primlerinde 6 puanlık indirim sağlanacak. 2021 yılı için en düşük takviye fiyatı 393 lira, en yüksek fiyat ise 1.556 lira.

Artı İstihdam Dayanağı: 2019 Ocak ayı ile 2020’nin Nisan aylarındaki devirde en az sigortalı çalıştırılan aydaki sigortalı sayısına ek olarak istihdam edilecek sigortalıların prim ödeme gün sayılarının 2021’in Ocak ayından itibaren 53,67 lira ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatta patronlara prim dayanağı sağlanıyor.