Hanife Baş – Dünya geleceğin interneti ve toplumsal medyası Metaverse’e hazırlanırken, yerli teşebbüslerin yeni odak noktası da bu teknoloji oldu. Şu anda bu alanda yurtiçi ve yurtdışında bulunan, kurucusu Türk olan 20’ye yakın teşebbüs var. Metaverse teşebbüsçüler için yeni fırsat alanı olarak öne çıkıyor.

5G altyapısı değerli

İstinye Üniversitesi İdare Bilişim Sistemleri Kısım Lideri ve yapay zeka araştırmacısı Dr. Şebnem Özdemir, Türkiye’de metaverse alanında birinci çalışmaların 2010’da başladığını anımsattı. Özdemir, “Ancak o yıllardaki irtibat suratı ve kapsayıcılığı, donanım gücü ve gerçeklik algısının tam olarak verilememesi üzere teknik kısıtlar vardı. Ayrıyeten beşerler fizikî dünyada dışında toplumsallaşmaya istekli değillerdi. Teknik imkanları gelişen teknoloji dünyası, Kovid-19 sayesinde de insan yansısının üstesinden geldi. Metaverse’in doğuşu için beklenilen ortam her manada hazır hale geldi” dedi.

Türkiye’de metaverse alanında şirketleşme adımlarını şimdi atmış, startup seviyesinde hizmet veren, yurtdışında kurulmuş lakin kurucuları ve çalışanları ülkemiz vatandaşı olan 20’ye yakın teşebbüs bulunduğunu aktaran Özdemir, bu teşebbüsler ortasında oyun dalından, karma gerçeklik, genişletilmiş gerçeklik bölümünden metaverse tarafına geçenlerin de bulunduğunu söyledi. Özdemir, yeni kurgusal kainatta teşebbüsçüler için çabucak her alanda bir açık olduğunu lisana getirerek, sanal kozmosta kullanılacak avatarların kıyafetlerinin dizaynından, kurgu cihanın öyküsünün ve sunacağı tecrübenin kıssasına kadar her alanda fırsatlar olduğunu kaydetti.

İhracat yapıyor

Metaverse alanında kurulan yerli teşebbüslerden biri de GFDS. Artırılmış, sanal, genişletişmiş gerçeklik hususlarında tahliller sunuyor. GFDS Lideri Mert Oğuzata, 2013’den beri artırılmış ve sanal gerçeklik üzerinde çalıştıklarını, bugüne kadar 42 AR ve 75 tane VR projesi gerçekleştirdiklerini belirterek, şunları söyledi: “Bir yıl evvel metaverse alanında çalışmaya başladık. Şu anda iki tane metaverse projemiz var. Yurtdışında şu an itibariyle 5G var ve altyapı da müsait. Yurtdışı firmaları süratlice metaverse denemelerine başladı. Biz de Ulak Haberleşme ve BTK sayesinde kendi test ortamımızı oluşturduk. Yurtdışından geri kalmamak ismine geliştirmelerimizi süratle sürdürüyoruz. Facebook tarafından yetkinliklerimizden ötürü Oculus ISV Partner olarak seçildik. Yani ekosistem içerisinde metaverse oluşturmaya başladık. Önümüzdeki aylarda bu kıymetli projelerimizin duyurusunu yapacağız. Her iki projemizin de büyük ses getireceğine eminiz” diye konuştu.

Geçmiş yıllarda ihracat yaptıklarını da aktaran Oğuzata, “Özellikle metaverse ve XR teknolojileri trendinin gelişmesiyle ihracatımızın önümüzdeki süreçte çok daha artacağını öngörüyoruz. Maksadımız 2023 itibariyle yüklü yurtdışına ihracat yapar duruma gelmek” dedi.

2023’te görmeye başlarız

Metaverse’in tam manasıyla uygulamaya girmesinin çok uzak olmadığını lisana getiren Oğuzata, “6 ay içinde firmaların metaverse çalışmalarnı duyabilirsiniz. 2023’de tam manasıyla metaverse’ün başlayacağını ve Microsoft ile Facebook’un metaverse’ü yavaş yavaş uygulamaya koyacağını düşünüyorum. Metaverse’de üretim eğitim ve cümbüş kesimi öne çıkacak. Sonrasında sıhhat ve ödeme sistemlerinin entegre olması bekleniyor” dedi.