Çiğdem Yılmaz – Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi, (UN Women) bayana yönelik toplumsal farkındalık yaratmak için farklı bir çok çalışmaya imza atıyor. Onlardan biri de sanatçı Ecem Dilan Köse’nin İstanbul Şişhane Metrosu’nda sergilenen Şahit 2021 isimli dijital yapıtı. Köse’nin hayata geçirdiği ses etkileşimli yapıtı Şahit 2021, bayanlar ve şiddeti birbirinden uzaklaştırmak için sesin gücünü kullanıyor. 20 metrekarelik led dev ekranda harekete ve sese hassas görsel bir şova dönüşen sanat yapıtı, yanından geçenlerin hareketlerini kinetik kamerayla algılayarak, Ateş Böcekleri’nin ses dalgalarıyla birlikte dansına dönüştürüyor. Alanda bulunan mikrofon aracılığıyla şiddete “Ben de kayıtsız kalmıyorum” cümlesiyle reaksiyon verenlerin ses dalgalarından oluşan pikseller de Ateş Böcekleri ile bütünleşiyor.

“Amaç farkındalık”

Bayan ve şiddet ortasındaki arayı artırmak için bayana yönelik şiddete tanıklık eden herkesin kayıtsız kalmaması gerektiğini anlatan bir eser yaptıklarını anlatan sanatçı Köse, “Kadınlara söyleyebileceğim en kıymetli şey, şiddet karşısında sessiz kalmamaları. Bu kendilerine ya da şahit oldukları bir şiddet olsun fark etmez. Şiddete kayıtsız kalmasınlar. Tanıklık ettiğimiz andan itibaren biz de o şiddetin bir parçasınız artık. Zira tanıklık eden bir çok insanın sessiz kaldığını düşünüyorum. Yapıtımın ortaya çıkış sebebi de buydu” dedi.

İnsanların gerçek bağlantı yolunu bilmediğini vurgulayan Köse, “İnsanlar irtibat yolunu bilmedikleri vakit, yanlışsız bağlantısı kurmayı başaramadıkları için yanlış formüllere başvuruyor. Bu yüzden gerçek bir bağlantının çocukluktan itibaren öğretilmesi gerektiğine inanıyorum. Şiddetin temelinde, cinsiyet eşitsizliği var. Bunun da temelden öğretilmesi gerekiyor. Bilhassa ilkokullarda öğrencilere bu hususta bir şuur aşılanmalı ve farkındalık geliştirilmelidir” halinde konuştu.

“Ben de şiddete sessiz kalmıyorum”

Metroda geçen birçok kişi de mikrofona ‘kayıtsız kalmıyorum’ davetinde bulundu. O isimlerden biri olan His Köse, “Türkiye’de şiddete ziyadesiyle tepkiliyim kabul edilir bir şey değil. Bunun da caydırıcı cezalarla son bulacağına inanıyorum. Ben de buradan şiddete kayıtsız kalmayacağımı bir sefer daha lisana getirdim ve sizlere ‘sessiz kalmayın’ diyorum” sözlerini kullandı. Fazilet Can da şunları dedi: “Farkındalık yaratmak ismine çok iyi düşünülmüş. Benim, senin, onun değil herkesin bu şiddete dur demesi gerekiyor. Düşünün her gün erkekler tarafından bir bayan şiddete uğruyor ya da öldürülüyor. Bu durum artık normalleştirildi. Bir insanın hayatının bir oburu tarafından alınması günlerce tartışılması ve konuşulması gereken bir bahis. Hele bu şiddetin temelinde ‘Erkeklik’ varsa. Bayan ve erkek eşit görülmediği için bunlar yaşanıyorsa. Bu ve bunun üzere farkındalıkların artmasını umuyorum. Ben de şiddete sessiz kalmıyorum.”