Birleşmiş Milletler tarafından 2012’den beri kız çocuklarının cinsiyetlerinden dolayı maruz kaldığı eşitsizlik konusunda farkındalığın artırılması hedefiyle 11 Ekim’de kutlanan “Dünya Kız Çocukları Günü”nün bu yılki teması “Benim sesim hepimizin eşit geleceği” olarak belirlendi. Bu yıl birebir vakitte 193 ülke tarafından onaylanan ve günümüzde hâlâ bayan ve kız çocuklarının güçlenmesi için en kıymetli yol haritalarından biri olan Pekin Deklarasyonu ve Aksiyon Planı’nın 25’inci yılı. Kız çocuklarına yönelik çalışmalar tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de sürerken Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Türkiye Ülke Yöneticisi Asya Varbanova, Milliyet’e bu alanda yaşanan gelişmeleri, meseleleri ve neler yapılması gerektiğini anlattı.

“Dünya Kız Çocukları Günü”nün bu yılki teması “Benim sesim hepimizin eşit geleceği” olarak belirlendi.

‘Hâlâ uzun bir yolumuz var’

Geride kalan 25 yılda bayan ve kız çocukları için birçok kazanım elde edildiğini lakin bunların yetersiz kaldığını belirten Varbanova, şu iletileri verdi:

“Bu kazanımlar sayesinde bugün 15 yaşındaki kız çocuğu her zamankinden daha fazla fırsata sahip, maddelerde yapılan değişiklikler, uygulanan siyasetler ve zihniyetin değişmesi sayesinde ilkokul eğitimini tamamlayabiliyor, genç yaşta evlendirilme, hazır olmadan anne olma üzere risklere geçmişe oranla daha az maruz bırakılıyor. Yaşadığı ülkede sayıları artan bayan rol modeller sayesinde ileride değişim yaratacak birçok prensip imza atma ihtimali de artıyor. Ancak hâlâ birçok mahzurla gayret etmek zorunda. Zira her ne kadar kıymetli değişimler gerçekleşmiş olsa da eşitsizlikler hâlâ mevcut.”

“1990 yılından bu yana 1 milyar insanın çok yoksulluktan kurtulabilmesine karşın, yoksulluğun yüzü hâlâ bayan. 1995 yılından bu yana ilkokul ve ortaokul eğitimini yarıda bırakan çocuk sayısı yarı yarıya azalmasına karşın, ilkokul çağındaki 32 milyon kız çocuğu hâlâ okula gidemiyor. Geride bıraktığımız yıllarda her dört kız çocuğundan biri çocuk yaşta evlendirilirken bugün bu oran her beş kız çocuğundan biri. Ama dünyada hâlâ 650 milyon bayan 18 yaşına ulaşmadan evlendirilmiş durumda. Siyasette ise erkekler hâlâ çoğunluğu oluşturuyor. Dünya genelinde parlamentoların dörtte üçünü erkekler oluştururken 193 devlet ya da hükümet önderlerinin yalnızca 22’si bayan. Bu durum bu türlü devam ederse, siyasete bayan ve erkeklerin eşit iştiraki fakat 50 sene sonra mümkün olabilecek. Eşit işe eşit fiyat ise fakat 118 sene sonra elde edilebilecek.”

‘Mücadelemiz sürecek’

“Tüm bu aksiliklere karşı hükümetin, sivil toplumun, medyanın, özel kesimin ve tüm jenerasyonlardan bayanların, erkeklerin, kız ve oğlan çocuklarının dahil olduğu bütüncül ve yapan bir birlikteliğe muhtaçlık duyuluyor. 2019 yılında BM Bayan Ünitesi, ‘Nesiller Uzunluğu Eşitlik’ kampanyasını başlattı. Yeniden HeForShe hareketimiz kapsamında cinsiyet eşitliğinin sağlanması için çalışıyoruz. Bayan ve kız çocuklarının ekonomik ve toplumsal yaşama ve siyasete iştirakini sağlamak maksadıyla hükümetle, sivil toplumla ve özel kesimle çalışmaya devam ediyoruz. Tüm bunlara ek olarak başka BM kuruluşlarıyla iş birliği içinde çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesi için projeler yürütüyoruz. Bugün, Türkiye’de yaşayan 15 yaşındaki kız çocuklarını, yarının genç başkanları olarak görmek için BM Bayan Ünitesi olarak hükümetle, sivil toplumla, özel kesimle, üniversitelerle ve medya ile güçlerimizi birleştirmek istiyoruz. Altı yıldır söylediğimizi tekrar söylüyoruz: Güçlü kızlar, güçlü yarınlar demek.”

‘Milliyet’le güçlendik’

Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Türkiye Ülke Yöneticisi Asya Varbanova, Milliyet’in UN Women global medya birliği Media Compact’in üyesi olmasına ait de şunları söyledi:

“Son periyotta gerçekleştirdiğimiz ve bizim için kıymetli olan bir iştirak ise Milliyet Gazetesi ile Media Compact kapsamında yaptığımız iş birliği. Milliyet’in birinci Türkiye gazetesi olarak üye olduğu Media Compact, yazı işleri ve kurumsal alanlarında toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ismine çalışmalar yürüten milletlerarası, bölgesel ve ulusal medya kuruluşlarını bünyesinde barındırıyor. Bu kapsamda Bilhassa Milliyet Gazetesi Genel Yayın Direktörü Sayın Mete Berovacıklı’ya hem medya, hem de öbür alanlarda toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve bayan ve kız çocuklarının güçlenmesi için yaptıkları çalışmalara devam edecekleri taahhüttü verdiği için teşekkürlerimi sunarım.”

‘Pandemi kazanımlarımızı birer birer yok ediyor’

Pandemi sürecinin en çok bayan ve kız çocuklarını etkilediğini hatırlatan Asya Varbanova kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Kovid-19 pandemisi toplumsal cinsiyet eşitliği ve bayan ve kız çocuklarının güçlenmesi alanında bugüne kadar elde edilen kazanımları yavaşlatırken, bu kazanımların birer birer kaybedilmesi tehdidiyle bizleri karşı karşıya bırakıyor. Pandemi birçok toplumsal ve ekonomik etkiyi de beraberinde getiriyor; bayan ve kız çocuklarına yönelik konut içi ve siber şiddet ve bayan ve çocuk yoksulluğu artarken, iş ve gelir kayıpları yaşanıyor. Kovid-19 sebebiyle artan konut ve bakım işleri ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden beslenen davranışlar bilhassa kız çocuklarının eğitimine yönelik bir risk oluşturuyor.”