Efnan Atmaca – İstanbul’un bir sanat başşehri olması yolunda kıymetli etkinliklerinden biri olan 16. Contemporary İstanbul yeni yerinde bu tezini daha da güçlendirdi. Üç gün süren fuara hem iştirakçilerin hem de sanatseverlerin ilgisi ağırdı. Elbette bu ilgide İstanbul’un bilhassa plastik sanatlar alanında giderek daha güçlü bir figür olmasının yanı sıra fuarın yeni yeri Tersane İstanbul’un da değerli bir hissesi oldu. 9 bin 500 metrekarelik kapalı ve 10 bin metrekarelik açık alana yayılma imkânı bulan 16. Contemporary İstanbul, 47 galeri, 11 kurum, 436 sanatçı ve 1240 sanat yapıtına mesken sahipliği yaptı. Ziyaretçilerin sayısı ise şimdi açıklanmadı.

Dijital dikkat çekiyor

Sanat yapıtlarının tersanenin özellikli mimarisi içinde sergilenmesinin başlı başına bir seyir keyfi sunduğunu baştan belirtmekte yarar var. Özel stantlar için ayrılan alan, fuarın en ilgi alımlı kısımlarından biri. Burada “Yüz Yaşındaki Heykelci: İlhan Koman”, “Sıtkı Kösemen: Bodrum-Dönüşümler”, “Mina’ın Çocukları”, “Burhan Doğançay, Ekrem Yalçındağ”, “ContempoNeo” ve “The Land of Legends” stantları yer alıyor. Bu özel kısmın akabinde galerilerin yer aldığı kısımlar var fuarda. Alan geniş olduğu için tüm sanatkarların yapıtları keyifle görünebiliyor. Bu tip tertiplerde elbette yerleşim çok değerli zira pek çok eser yanlış konumlanmadan ötürü gözden kaçabiliyor. 16. Contemporary İstanbul bu manada çok başarılı. Neredeyse bir müze gezer üzere hissederken plastik sanatlardaki tüm eğilimlere de şahitlik edebiliyorsunuz. En çok öne çıkan dijital işler. Teknolojinin sanatla buluşmasını gösteren pek çok eser fuarda yerini alıyor. Bilhassa dijital yerleştirmeler öne çıkıyor. Her ne kadar pandemiyle hayatın yavaşlamasına alışsak da tekrar de çağa ayak uyduran ve teknolojiyi yakalayan bu sanatsal birleşmeler plastik sanatların geleceğinin rotası konusunda kıymetli fikirler veriyor.

Teknoloji dikkatimizi çekip süratiyle, renkleriyle gözlerimizi boyasa da klasikten vazgeçilmiyor. Bilhassa de heybetli heykellerden. Yer geniş olunca heykeller de kendini gösterebiliyor. Açık alanın büyük kısmı heykellere ayrılmış. Dolasıyla heykeller bu kocaman alanda sanatseverlerin büyük ilgisiyle buluşuyor.

Görüntüsü da gayreti

Fuar tekrar yer avantajıyla sanatseverlere farklı alternatifler de sunuyor. Akbank Caz Festivali’nin konser yerleri ortasında yer almasının yanı sıra fuarı gezerken gördüklerinizi kıymetlendirme, biraz orta verip yine gezmek için dinlenme alternatifleri sunuyor. Görünümü da uğraşı. Önümüzde İstanbul’un en hoş hali, yanı başımızıda sanat hem bu kent hem de fuar övgüyü hak ediyor. 16. Contemporary İstanbul bugün sona eriyor. Fırsatınızı bulursanız kesinlikle ziyaret edin.

 ‘Bizi büyülemeye devam ediyor’

Türk heykel sanatının büyük ustası İlhan Koman’ın bu yıl 100’ncü doğum yılı kutlanırken 16. Contemporary İstanbul da büyük ustayı unutmuyor. “Yüz Yaşındaki Heykelci: İlhan Koman” başlıklı stantta sanatkarın mesleği boyunca kullandığı değişik malzeme ve tekniklerden örnekler yer alıyor. Sanatkarın kullandığı farklı gereçler ve teknikleri en iyi yansıtacak ve sanatseverlerle buluşturacak bir seçki yaratmayı hedefleyen stantla Koman’ın Türk heykel sanatına yaptığı büyük katkılar gözler önüne seriliyor. Her vakit etrafını algılayan, fark eden, izleyen bir sanatçı olarak, heykele yer kavramını içselleştiren bir yaklaşım getiren Koman, bir mühlet Paris’te yaşayıp İstanbul’a döndüğünde yakın dostlarıyla birlikte Fransa’daki bir akımdan etkilenerek Türk Küme Espas’ı oluşturdu. Form onun için espasla birlikte düşünülmesi gereken bir olguydu. Koman’ın Türk heykel sanatına getirdiği en özgün yaklaşımlardan biri de heykel kavramını ‘entegre’ bir varlık olarak düşünmesi; mimarlık, heykel ve resmi birlikte var olabilecek alanlar olarak görmesiydi. Türkiye’de o periyotta var olan yaklaşımın çok ötesinde bakış açıları getiren sanatçı; ileriki periyotlarında form ve yerle uğraşırken figürün ‘kendiliğinden’ oluşmayacağını ve soyut figürün bile bir gerçekliğe denk düşmesiyle ilgili yenilikçi yaklaşımıyla, heykel sanatında apayrı bir devrin kapılarını araladı. Bu manada mimari de Koman’ın yapıtlarında temel aldığı bir disiplin olarak var oldu. Bu da sanatçıyı tüm işlerinde bir matematik, eşyanın ve tabiatın tertibini bu yolla çözümleme noktasında eserler verdiği bir noktaya taşıdı. Koman sanat eleştirmenlerinin tabiriyle heykelleriyle hacmin içindeki boşluğu değil, matematiği ve matematiğin içindeki boşluğu yakalasa da bugün hâlâ yalnızca matematiğin lisanına dayanmayan, kendi gizemi ve asla çözülemeyecek şifreleri olan yapıtları bizi büyülemeye devam ediyor.